Perspektywy podjęcia pracy lub studiów i migracja wojenna sprawiają, że coraz więcej osób z zagranicy decyduje się na zamieszkanie w Polsce. Województwo pomorskie to jeden regionów, który cieszy się największym zainteresowaniem wśród migrantów. Znalezienie odpowiedniego lokum to warunek rozpoczęcia życia w nowym środowisku. Jakie kryteria musi spełniać cudzoziemiec, aby wynająć mieszkanie?
W skali całego kraju już niemal 1,2 cudzoziemców zgłoszonych jest do ubezpieczeń emerytalno-rentowych, z czego na pomorskim rynku zatrudnionych jest ponad 64 tys. obcokrajowców (dane z końca czerwca 2022). Najliczniejszą grupę stanowią obywatele Ukrainy, a potem kolejno: Białorusini, Niemcy, Rosjanie, Wietnamczycy, Hindusi, Włosi, Gruzini, Chińczycy oraz obywatele Wielkiej Brytanii.
Migranci wybierają duże miasta z rozwiniętą infrastrukturą i miejscami pracy, w których znajdują się siedziby międzynarodowych korporacji i ośrodki akademickie. Pomorskie i aglomeracja trójmiejska wpisują się w te oczekiwania.
Wynajem mieszkania: prywatnie czy od firmy?
Cudzoziemcy poszukują mieszkań na wynajem, stanowią coraz liczniejszą grupę klientów zarówno na rynku prywatnym, jak i w segmencie najmu instytucjonalnego (PRS – z ang. Private Rented Sector). W przeciwieństwie do krajów Europy Zachodniej w Polsce przeważa rynek najmu prywatnego, gdzie właściciel ma pozycję dominującą. Najem organizowany przez wyspecjalizowane firmy obecnie znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju, a w Trójmieście można już znaleźć takie oferty.
W przypadku wynajmu mieszkania polskie prawo nie różnicuje pod względem wymogów polskich obywateli i cudzoziemców. Zainteresowane strony podpisują zwykłą umowę najmu lub umowę najmu okazjonalnego. Ta druga forma wymaga wizyty u notariusza, lepiej zabezpiecza interesy wynajmującego i jest już powszechnie praktykowana, zwłaszcza w dużych miastach. Umowa najmu okazjonalnego zawierana jest wyłącznie na czas określony. Zawiera notarialne oświadczenia najemcy oraz właściciela nieruchomości, do której najemca będzie się mógł wyprowadzić, w sytuacji, gdy nie będzie w stanie opłacać czynszu. W przypadku cudzoziemca przybywającego do Polski ten wymóg jest dość trudny do spełnienia. Wciąż warunkiem koniecznym do dopełnienia wszelkich formalności jest obecność potencjalnego najemcy w Polsce już na etapie poszukiwania nieruchomości. Wielu wynajmujących z rynku prywatnego nadal wyklucza kontakt i prezentację lokalu w trybie zdalnym. Przeciwieństwem jest najem instytucjonalny, gdzie praktykowane jest dopełnianie wszystkich formalności przez internet i telefonicznie.
Ważne zapisy w umowie najmu z obcokrajowcem
Umowa najmu z cudzoziemcem sporządzana jest w dwóch językach: polskim i angielskim. Zaleca się, by w dwóch językach był sporządzony również protokół zdawczo-odbiorczy. Wynajmujący powinien zweryfikować dokumenty potwierdzające, że najemca przebywa w Polsce legalnie (wiza w paszporcie lub karta pobytu w przypadku osób pochodzących spoza UE). Umowa nie powinna być zawarta na czas dłuższy niż termin obowiązywania dokumentów legalizujących pobyt obcokrajowca w Polsce. Wynajmujący może także poprosić o okazanie zaświadczenia o zatrudnieniu i osiąganych dochodach. W umowie powinny znaleźć się informacje o jej terminie obowiązywania i warunkach wypowiedzenia. Wynajmujący może wprowadzić do umowy również takie zapisy, które wykluczą ryzyko ewentualnych nieporozumień. Wśród nich ważne są: zapis o maksymalnej liczbie osób, które mogą mieszkać w wynajmowanym lokalu, określenie zasad opłat czynszu i rozliczenia za media. Do umowy powinien być dołączony także szczegółowy opis stanu technicznego i wyposażenia mieszkania – najlepiej w formie protokołu zdawczo-odbiorczego. Ważne jest umieszczenie w umowie najmu zapisu, że podlega ona polskiemu prawu.
