SPIS TREŚCI 

• Urlop rodzicielski
• Urlop macierzyński i ojcowski
• Urlop wychowawczy
• Dni opieki, urlop opiekuńczy oraz urlop z powodu siły wyższej
• Dyrektywa work-life balance oraz dyrektywa rodzicielska
• Harmonia podstawą rozwoju

W dzisiejszych czasach wiele kobiet decyduje się na kontynuowanie kariery zawodowej po urodzeniu dziecka. Wejście w wymagającą rolę pracującej mamy rozpoczyna się od wyzwań w postaci formalności i przygotowań. Aby ułatwić odrobinę zorientowanie się w mnogości urlopów o podobnych nazwach, przygotowaliśmy mały przewodnik dla przyszłych i świeżo upieczonych mam.

Urlop rodzicielski

Pozwala rodzicom poświęcić czas na opiekę nad dzieckiem w pierwszym okresie jego rozwoju. Rodzice mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego jednocześnie lub na zmianę, co umożliwia bardziej równomierne podzielenie się obowiązkami związanymi z opieką nad dzieckiem. Nowe zasady dotyczące urlopu rodzicielskiego wprowadzają łącznie 41 lub (w przypadku narodzin więcej niż jednego dziecka) 43 tygodnie urlopu, z czego każdy rodzic ma prawo do 9 tygodni urlopu, które są nieprzenoszalne. Wysokość zasiłku rodzicielskiego wynosi 70 proc. podstawy wymiaru (średniego wcześniej uzyskiwanego wynagrodzenia). Istnieje również opcja łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą na połowę pełnego wymiaru czasu pracy, co daje większą elastyczność i ułatwia powrót do zawodowego życia. Kolejną korzystną zmianą jest podwyższenie zasiłku do 81,5 proc. w przypadku złożenia „zbiorczego” wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski. Jest to ważne wsparcie finansowe dla matek, które podejmują decyzję o połączeniu obu urlopów, aby móc spędzić więcej czasu z dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia.

 

Urlop macierzyński i ojcowski

Kolejnym rodzajem urlopu jest urlop macierzyński, który częściowo przysługuje wyłącznie matkom (14 tygodni). Można go wykorzystać od 6 tygodni przed planowanym porodem lub rozpoczyna się z dniem narodzin dziecka. Wysokość zasiłku macierzyńskiego nominalnie wynosi 100 proc. podstawy wymiaru.

Długość urlopu macierzyńskiego zależy od liczby narodzonych dzieci przy jednym porodzie i wynosi:

• 20 tygodni – urodzenie jednego dziecka,
• 31 tygodni – urodzenie dwojga dzieci,
• 33 tygodnie – urodzenie trojga dzieci,
• 35 tygodni – urodzenia czworga dzieci,
• 37 tygodni – urodzenie pięciorga i więcej dzieci.

Do 12 miesięcy od narodzin ojcowie mają możliwość skorzystania z urlopu ojcowskiego, który wynosi 2 tygodnie. Wysokość zasiłku ojcowskiego także wynosi 100 proc. podstawy wymiaru.

 

Urlop wychowawczy

Istnieje możliwość przedłużenia okresu opieki nad dzieckiem o bezpłatny (z wyjątkiem pracowników o niskich dochodach) urlop wychowawczy, który wynosi łącznie do 36 miesięcy (z czego każdy z rodziców ma wyłączne, nieprzenoszalne prawo do wykorzystania jednego miesiąca). Można go wykorzystać (w całości lub maksymalnie w pięciu częściach) do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Urlop wychowawczy może być wykorzystywany przez oboje rodziców jednocześnie.

 

Dni opieki, urlop opiekuńczy oraz urlop z powodu siły wyższej

W każdym roku kalendarzowym rodzicom dzieci do 14 r.ż. przysługuje do 2 dni (lub 16 godzin) opieki z zachowaniem 100 proc. wynagrodzenia. Ważne, by pamiętać, że liczba dni nie zmienia się ze względu na liczbę dzieci. Istnieje możliwość podzielenia się nimi pomiędzy rodzicami (każdy z rodziców może wykorzystać po jednym dniu lub jeden rodzic dwa).

Warto również pamiętać o nowo wprowadzonym urlopie opiekuńczym, który umożliwia zapewnienie opieki członkowi rodziny lub osobie wspólnie zamieszkującej. Pracownik ma prawo do 5 dni bezpłatnego urlopu opiekuńczego w roku kalendarzowym.

Dodatkowo istnieje możliwość zwolnienia od pracy w pilnych sprawach. Pracownik ma prawo do 2 dni (lub 16 godzin) urlopu w roku kalendarzowym na rozwiązanie nagłych spraw rodzinnych, które wymagają jego natychmiastowej obecności. W takim przypadku pracownik otrzymuje 50 proc. wynagrodzenia za te dni.

 

Dyrektywa work-life balance oraz dyrektywa rodzicielska

Warto również wspomnieć o dodatkowych zmianach wynikających z dyrektywy dotyczącej równowagi między pracą a życiem prywatnym (Work-Life Balance) oraz dyrektywy rodzicielskiej. Wnoszą one wiele istotnych zmian, które mają pozytywny wpływ na pracujących rodziców.

• Pracownicy mają prawo do złożenia wniosku o zmianę warunków zatrudnienia, takich jak rodzaj umowy o pracę czy rodzaj pracy. Wniosek taki można złożyć raz w roku, a pracodawca ma obowiązek odpowiedzieć na niego w ciągu jednego miesiąca.
• Pracownik wychowujący dziecko do 8. roku życia może złożyć wniosek o pełną pracę zdalną lub elastyczny system czasu pracy.
• Rodzice dziecka do 8. roku życia muszą wyrazić zgodę na nadgodziny, pracę w porze nocnej oraz delegacje.
• Ponadto dyrektywy zobowiązują pracodawcę do informowania pracowników o możliwościach zatrudnienia, awansu oraz wolnych stanowiskach pracy. Dzięki temu pracownicy mają mieć pełną świadomość opcji rozwoju zawodowego i mogą podejmować decyzje zgodnie z własnymi preferencjami i potrzebami.

 

Harmonia podstawą rozwoju

Wprowadzone zmiany mają na celu stworzenie bardziej sprzyjającego i elastycznego środowiska pracy dla rodziców. Pozwalają one na skuteczne godzenie obowiązków rodzicielskich z wymaganiami zawodowymi. Ważne jest, aby rodzice mieli pełną wiedzę na temat swoich praw i możliwości związanych z byciem matką w pracy. Dzięki temu będą mogli podejmować świadome decyzje, korzystając z dostępnych środków i wsparcia.

 

Chcesz dowiedzieć się więcej? Zapraszamy do zapoznania się z projektem Pomorskie Przyjazne Rodzicom

Pomorskie Przyjazne Rodzicom, czyli za co rodziny mogą pokochać Pomorze. W ramach projektu Live more. Pomerania, którego głównym celem jest promocja regionu pod kątem życia, pracy i studiów, kierowaliśmy nasze działania m.in do młodych rodzin z dziećmi. Tym razem postanowiliśmy wysunąć ten segment odbiorców na pierwszy plan i przygotować dla nich informacje o regionie potrzebne dla rodziców z dziećmi. Z jednej strony chcemy wyeksponować walory przyrodnicze i kulturalne, wyróżniające Pomorze na tle innych regionów w Polsce. Z drugiej strony – przede wszystkim – chcemy pokazać inicjatywy wewnątrz województwa, które pozytywnie wpływają na jakość życia rodziców i ich dzieci. Chcemy uwzględnić działania jednostek samorządowych i ich formy wsparcia, uniwersytety na Pomorzu, które wspierają studentów z dziećmi, a także firmy, które w swoim pakiecie benefitów pracowniczych biorą pod uwagę potrzeby rodziców. Pierwszy artykuł będzie skupiał się na przedstawieniu projektu oraz prezentacji przedsiębiorstw oferujących zdalną pracę właśnie z myślą o rodzicach i ich potrzebie elastycznego czasu pracy.