Co czeka przedsiębiorców w 2021 roku?

Centrum Monitoringu Sytuacji Gospodarczej w październikowym badaniu dotyczącym sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw w czasach pandemii podkreśla, że daleko idących skutków kryzysu obawia się aż 80% przedsiębiorców. Głównym źródłem niepokoju jest oczywiście potencjalna kolejna fala pandemii i długotrwałe zamknięcie gospodarki. Sytuacja pandemiczna w Polsce i na świecie przyczyniła się do znacznego pogorszenia płynności finansowej wielu przedsiębiorców. Zdecydowana większość z nich ocenia kondycję swoich firm jako gorszą niż przed pandemią Covid-19. Średnia ocena przedsiębiorców biorących udział w badaniu wynosi 4,4 (w skali od 0 do 10) z czego 10% respondentów oceniła sytuację swoich firm bardzo źle (0). Aż 22% przedsiębiorców deklaruje, że jest w stanie utrzymać płynność finansową nie dłużej niż przez miesiąc. Jako przyczynę trudnej sytuacji finansowej swoich firm większość z nich wskazuje spadek popytu na produkty czy usługi (60%), oraz ograniczenia administracyjne wprowadzane w walce z pandemią (50% ankietowanych). W perspektywie 2021 roku duża część przedsiębiorców spodziewa się dalszego spadku popytu na swoje produkty, obniżenia przychodów i co za tym idzie konieczności przeprowadzenia zwolnień wśród pracowników. Obawy wzbudza również ryzyko wzrostu podatków.

Mimo obaw przedsiębiorców i zauważalnego kryzysu gospodarczego, prognozy ekonomiczne na rok 2021 są dla polskiego biznesu łaskawe i pozwalają z optymizmem patrzeć w przyszłość. Przewidywania analityków zakładają “stosunkowo łagodny spadek PKB” w Polsce. Raport S&P Global Ratings zrewidował prognozę PKB dla Polski i innych Europejskich krajów, ale tylko w przypadku Polski nowe przewidywania okazały się korzystne. Wbrew początkowym prognozom zakładającym spadek PKB o 3,4%. W ostatnich miesiącach udało się choć częściowo nadrobić straty, ujemnie PKB wynosi w naszym kraju 3%. Według przewidywań ekonomistów w 2021 roku można spodziewać się odbicia wzrostu gospodarczego o 3,8%, a w kolejnym roku aż o 4,2%.

Dobrej myśli jest również Sekretarz Generalny Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Angel Gurría, który podkreśla, że Polska ma szansę wyjść z kryzysu COVID-19 z mniejszym uszczerbkiem niż inne kraje. Raport OECD dotyczący tzw. Przeglądu Gospodarczego Polski – Economic Survey Poland, wyraźnie wskazuje, że motorem polskiej gospodarki w 2020 roku był eksport i on również może być ważnym czynnikiem wpływającym na stopniowe wychodzenie z kryzysu w kolejnych latach.

Także sektor małych i średnich przedsiębiorstw mimo niesprzyjającej koniunktury w 2020 roku odnotował wiele sukcesów na arenie międzynarodowej poprzez włączenie się w międzynarodowe łańcuchy dostaw i usług na rynkach globalnych, w szczególności w sektorze IT. W siłę rosną również firmy z sektora BSS i BPO/SSC, które odpowiadają na potrzeby związane z przyspieszoną przez pandemię cyfryzacją i powszechnym dziś modelem pracy zdalnej. Według ekspertów to właśnie ten sektor może w znacznym stopniu przyczynić się do ożywienia polskiej gospodarki. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na tego typu usługi, można przewidywać, że globalne firmy outsourcingowe będą poszukiwać bezpiecznych lokalizacji dla swojego biznesu. Polskie regiony, w szczególności Pomorze, jest jedną z najatrakcyjniejszych lokalizacji dla firm działających w sektorze nowoczesnych usług dla biznesu.

Według raportu stworzonego na podstawie badania przeprowadzonego w lipcu tego roku na zlecenie Pomorskiego Funduszu Rozwoju po wiosennym zamknięciu gospodarki lokalne firmy poradziły sobie stosunkowo dobrze. Przedstawiciele pomorskich firm biorących udział w badaniu ocenili kondycję swoich przedsiębiorstw jako umiarkowanie dobrą. Biorąc pod uwagę okoliczności, średnia ocena kondycji pomorskich firm utrzymująca się na poziomie 5,66 punktów w skali 0-10 to dobry wynik. Oczywiście była ona wyraźnie gorsza od wyników z poprzednich lat. Jeszcze w styczniu tego roku pomorscy przedsiębiorcy oceniali kondycję swoich firm na 7,57 punktów. Co prawda nie ma jeszcze danych biorących pod uwagę efekty drugiej fali pandemii i ponowne ograniczenia w działalności wielu sektorów, natomiast na Pomorzu nie zauważono radykalnego załamania się gospodarki. Większość właścicieli przedsiębiorstw z optymizmem patrzy w przyszłość. Pojawia się oczywiście niepewność i zahamowanie inwestycyjne, oraz konieczność dostosowania działalności firm do nowych realiów. Pandemia wymusiła zmiany w prowadzeniu działalności. Konieczność wprowadzenia zmian zadeklarowało aż ¾ ankietowanych przedsiębiorców. Najczęściej zmiany dotyczyły sposobów dotarcia do klienta (30%) i konieczności wprowadzenia nowych lub dostosowania istniejących produktów lub usług (27%), natomiast w branży produkcyjnej aż 40% firm zadeklarowało konieczność poszukiwania nowych dostawców.

Raport Pomorskiego Funduszu Rozwoju pozwala mieć nadzieję, że w 2021 roku odbicie gospodarcze będzie na Pomorzu zauważalne i znacznie szybsze niż w innych rejonach kraju i świata. Optymizmem napawa w szczególności dynamiczny rozwój sektora BSS. Najnowsze statystyki mówią o 140 wyspecjalizowanych centrach tego typu usług działających w naszym regionie i prawie 30 tysiącach specjalistów zatrudnionych w sektorze. Trójmiasto i Pomorze to także jeden z najważniejszych ośrodków usług IT. Cyfryzacja i digitalizacja usług, przyspieszone przez pandemię, sprawiły że sektor IT stał się motorem gospodarki. Według danych Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej, na terenie Pomorza działa aktualnie 5648 przedsiębiorstw z sektora ICT. Wszelkie prognozy i przewidywania wskazują, że w kolejnych latach sektory te nadal będą się dynamicznie rozwijać.

Rozwój kluczowych w dla regionu sektorów BSS i IT pomimo kryzysu pozwala wierzyć w optymistyczne dla Pomorza prognozy na rok 2021. Oczywiście nie sposób w tak krótkim czasie całkowicie wymazać skutków kryzysu, który przyniósł nam rok 2020. Mimo to większość prognoz jest dla Pomorza i szerzej, dla Polski, łaskawa, co daje nadzieję na powrót dynamicznego wzrostu gospodarczego, który jeszcze niedawno obserwowaliśmy w kraju.